W 1995 roku ukazała się książka Daniela Golemana „Inteligencja Emocjonalna”. Od tego momentu temat ten zyskał ogromną popularność. Czasem można nawet odnieść wrażenie, że stanowi klucz do sukcesu w życiu osobistym i zawodowym. Na wielu szkoleniach z umiejętności interpersonalnych spotkasz się z tym pojęciem. Ale czym tak właściwie jest ta koncepcja?
Skąd się wzięło pojęcie emocjonalnej inteligencji?
Choć termin pojawił się w 1964 roku w pracy M. Beldocha, wcześniej również dostrzegano znaczenie emocji dla funkcjonowania człowieka. Już w latach 30. XX wieku Edward Thorndike pisał o inteligencji społecznej. Kilkanaście lat później David Wechsler zauważał, że sukces nie zależy wyłącznie od zdolności poznawczych. Abraham Maslow akcentował znaczenie siły emocjonalnej.
W 1983 roku Howard Gardner zaproponował teorię inteligencji wielorakich, w tym społeczną i osobistą. Natomiast w 1990 Salovey i Mayer przedstawili spójną koncepcję emocjonalnego funkcjonowania, którą opisali w pracy „Emotional Intelligence”.
Jak można rozumieć tę zdolność?
Autorzy tej koncepcji definiują ją jako „umiejętność dostrzegania, wyrażania i rozumienia emocji oraz kierowania nimi w sposób wspierający rozwój” (2). Chodzi więc o to, by nie tylko czuć, ale również potrafić wykorzystać emocje do lepszego funkcjonowania.
W potocznym rozumieniu pojęcie to bywa używane szeroko. Daniel Goleman w swojej wersji tej koncepcji opisuje m.in. wytrwałość, empatię, zdolność panowania nad impulsami czy pozytywne nastawienie. To praktyczne spojrzenie, które trafiło do szerokiego grona odbiorców. Jednak nie zawsze idzie w parze z precyzyjnym uęciem naukowym.
Więcej o tym, jak różne formy zdolności poznawczych i emocjonalnych się uzupełniają, przeczytasz w tekście Czym jest inteligencja.
Źródła:
(1) Salovey, P. & Mayer, J. D. (1990). Emotional intelligence. Imagination, Cognition, and Personality, 9, 185-211.
(2) Salovey P., Sluyter D.J. (1999). Rozwój emocjonalny a inteligencja emocjonalna. Poznań: Rebis. Cyt. za Inteligencja emocjonalna. Red. Orzechowski, Jarosław; Ścmieja, Magdalena. Warszawa: PWN, 2008.
(3) Goleman, D. (1995). Emotional Intelligence. New York: Bantam. Wyd. pol.: Goleman, D. (1997). Inteligencja emocjonalna. Poznań: Media Rodzina of Poznań.
